Wit wint!
Eindspel
Eindspel
Wit wint!
En wit wint
Heren, het is niet iedere dammer gegeven om ooit toegelaten te worden tot de groep van grootmeesters. Velen moeten het, zelfs na jaren zwoegen en ploeteren, doen met een niveau dat net uitsteekt boven het huis-tuin-keuken-gehalte. Ook daar is helemaal niets mis mee.
Ik heb van mezelf het idee, dat ik dat laatste niveau intussen een klein beetje ontstegen ben, maar dat een grootmeesterschap voor mij niet is weggelegd. Daarom de vraag: geef iets meer info rond zowel diagramstand als bijbehorende oplossing. Achterlopen met de dam mag wat mij betreft ook, maar kennelijk leidt dit niet tot winst. Aan jullie de eer om me dat te bewijzen. Graag.
Ik heb van mezelf het idee, dat ik dat laatste niveau intussen een klein beetje ontstegen ben, maar dat een grootmeesterschap voor mij niet is weggelegd. Daarom de vraag: geef iets meer info rond zowel diagramstand als bijbehorende oplossing. Achterlopen met de dam mag wat mij betreft ook, maar kennelijk leidt dit niet tot winst. Aan jullie de eer om me dat te bewijzen. Graag.
Oplossing van het eindspel
Wit speelt en wint
De taak waarvoor de witte dam zich gesteld ziet is ervoor te zorgen de schijf op 9 in bedwang te houden en tegelijkertijd te waken over de actie van de andere twee schijven op 35 en 45. Zo zou met de door Jac voorgestelde achterloop 1. 49-27? zwart meteen remise in handen geven met 1… 35-40! 2. 27x04 40-44 3. 50x39 en wit heeft geen vang paraat om 3… 45-50 te verhinderen.
Wit moet ervoor zorgen tijdig de zwarte schijf op 9 vast te zetten en daardoor de zet 35-40 af te dwingen. Staat de witte dam dan op de diagonaal 49-16, dan kan deze winnend terug naar veld 49 om schijf 40 te consumeren; is de diagonaal 35-02 stevig in handen, dan kan in de rug aangevallen worden door de gang naar veld 35. De na te streven posities voor dam en zwarte schijf op 9 zijn de velden zwarte schijf op 14, witte dam op 24 (diagonaal 35-02-methode, zie diagram 2) of schijf 22 dam 32 (diagonaal 49-16-methode, zie diagram 3) Subtiel tempospel gaat het mogelijk maken deze sleutelposities te bereiken.
Sleutelpositie 1, zwart aan zet
Sleutelpositie 2, zwart aan zet
1. 49-38! …
Waarom 1. 38-32? niet wint, zullen we aan het eind bekijken.
1… 09-13
Gaat de schijf naar het andere veld 1… 09-14, dan is de eerste sleutelpositie een feit na 2. 38-24! Zwart is gedwongen te offeren, bijvoorbeeld 2… 14-20 3. 24x15 en na de actie 3… 35-40 4. 15-33! 40-44 5. 50x39 45-50 staat de vang wel paraat 6. 33-06 en de zwarte dam wordt meteen gevangen. En op 2… 35-40 volgt de aanval in de rug met 3. 24-35 40-44 4. 35x49 en het karwei wordt voorts simpel geklaard.
2. 38-32! …
Nu wel naar dit veld. Zoals aangegeven, het komt op nauwkeurig tempospel aan. De lange diagonaal knoopt netjes de strategische velden 19 en 32 aaneen en houdt tevens de eenzame schijf achter de linie onder controle.
2…13-18
Van de winsten na 2… 13-19 of 2… 35-40 kan de lezer zich op eenvoudige wijze zelf vergewissen.
3. 32-19! …
Een mooie zet om het benodigde tempo te verliezen. De witte controle over de diagonaal 35-02 blijft 35-40 verhinderen zodat zwart gedwongen spel heeft.
3… 18-22 4. 19-32!
En de tweede sleutelpositie is bereikt. Zwart heeft geen verdediging meer en moet capituleren.
Terug naar het diagram voor de zet 1. 49-32? 09-13 De witte dam staat nu op het verkeerde been. Hij kan niet op de plaats rusten; evenmin kan hij naar veld 19 gaan teneinde de tweede veilige diagonaal te bezetten. Twee plannen blijven over voor wit:
Wit aan zet, remise!
1) Pendelen op de diagonaal 50-06. We spelen daartoe 2. 32-28 13-18 3. 28-06 18-23 4. 06-33 35-40 5. 33-06. Nu is het offer met 5… 40-44 6. 50x39 en 45-50 niet goed, maar eerst 5… 23-29 6. 06-11 brengt een remisebrengend dubbeloffer in stelling met 6… 40-44 7. 50x39 29-34! 8. 39x30 alvorens veilig dam te halen met 8… 45-50 enzovoort.
2) Pogen alsnog tot een winnende blokkade te komen op de diagonaal 49-16. Hiertoe laten we de dam naar veld 38 gaan 2. 32-38 13-18 / Hier is meteen de lange diagonaal over met 2… 13-19 minstens net zo veilig. Wit slaagt er niet meer in zwart in de problemen te brengen. / 3. 38-16(!) Nog even een slimmigheidje; na een lichtzinnig 3… 18-22? wordt met 4.16-32! alsnog de winstpositie bereikt. Zwart laat zich echter niet verleiden en speelt 3. 18-23! en de vrije schijf rukt ver genoeg op om de zwarte veiligheid te waarborgen.
In een partij met een dergelijk eindspel geconfronteerd; hoe gaan we dan te werk? Beginnen we dan te rekenen? Of moeten we de winst kennen? Belangrijk is om de kleine ideeën die in dit eindspel aan de orde zijn snel door te hebben. Inzicht en ervaring helpen, dat is een open deur. Maar aan de hand van dit eindspel kan wel uitgelegd worden hoe de bekwame dammer het probleem oplost:
Zwart beschikt over twee ideeën om mee te werken, zijnde de opmars van schijf 9 en de actie 35-40-44 en 45-50. Wit richt zijn energie op de voorkoming van een succesvolle uitvoering van deze ideeën. Het eerste idee dat wit kan toepassen is de damvangst na het offer en damhalen. De witte dam moet hiertoe op de diagonaal 50-06 terechtkomen. Maar de schijf op 9, die kan roet in het eten gooien. Hoe tegelijkertijd twee zaken regelen? De in de analyse aangegeven mogelijkheden om 35-40 tijdig te verhinderen schieten te hulp. De diagonalen 49-16 en 35-02 zijn strategische lijnen in dit eindspel. Kan wit deze op het juiste moment controleren en daardoor de zwarte solist op 9 tot spelen dwingen, dan is er wellicht een waterdichte weg naar de winst. Op welke velden kan wit de zwarte schijf op 9 vast gaan zetten en tegelijkertijd de zet 35-40 verhinderen? De sleutels zwart 14 en dam wit 24 en zwart 22 dam wit 32 worden snel gevonden. En nu pas het rekenwerk. Toepassing van de ideeën leert dan dat 1. 49-32 de eigen dam op het verkeerde been zet en de subtiele wachtzet 1. 49-38!! twee dingen bereikt: gebruik maken van sleutel 14/24 en het benodigde tempoverlies. Na het afgedwongen 1… 09-13 en 2. 38-32! pendelt de dam netjes even op en neer tussen de strategische velden 19 en 32 en aldus wordt de winst verkregen!
Zie de kunst van het dammen in praktijk: het inpassen van kleine ideeën in een waterdicht web van te berekenen varianten.
Wit speelt en wint
De taak waarvoor de witte dam zich gesteld ziet is ervoor te zorgen de schijf op 9 in bedwang te houden en tegelijkertijd te waken over de actie van de andere twee schijven op 35 en 45. Zo zou met de door Jac voorgestelde achterloop 1. 49-27? zwart meteen remise in handen geven met 1… 35-40! 2. 27x04 40-44 3. 50x39 en wit heeft geen vang paraat om 3… 45-50 te verhinderen.
Wit moet ervoor zorgen tijdig de zwarte schijf op 9 vast te zetten en daardoor de zet 35-40 af te dwingen. Staat de witte dam dan op de diagonaal 49-16, dan kan deze winnend terug naar veld 49 om schijf 40 te consumeren; is de diagonaal 35-02 stevig in handen, dan kan in de rug aangevallen worden door de gang naar veld 35. De na te streven posities voor dam en zwarte schijf op 9 zijn de velden zwarte schijf op 14, witte dam op 24 (diagonaal 35-02-methode, zie diagram 2) of schijf 22 dam 32 (diagonaal 49-16-methode, zie diagram 3) Subtiel tempospel gaat het mogelijk maken deze sleutelposities te bereiken.
Sleutelpositie 1, zwart aan zet
Sleutelpositie 2, zwart aan zet
1. 49-38! …
Waarom 1. 38-32? niet wint, zullen we aan het eind bekijken.
1… 09-13
Gaat de schijf naar het andere veld 1… 09-14, dan is de eerste sleutelpositie een feit na 2. 38-24! Zwart is gedwongen te offeren, bijvoorbeeld 2… 14-20 3. 24x15 en na de actie 3… 35-40 4. 15-33! 40-44 5. 50x39 45-50 staat de vang wel paraat 6. 33-06 en de zwarte dam wordt meteen gevangen. En op 2… 35-40 volgt de aanval in de rug met 3. 24-35 40-44 4. 35x49 en het karwei wordt voorts simpel geklaard.
2. 38-32! …
Nu wel naar dit veld. Zoals aangegeven, het komt op nauwkeurig tempospel aan. De lange diagonaal knoopt netjes de strategische velden 19 en 32 aaneen en houdt tevens de eenzame schijf achter de linie onder controle.
2…13-18
Van de winsten na 2… 13-19 of 2… 35-40 kan de lezer zich op eenvoudige wijze zelf vergewissen.
3. 32-19! …
Een mooie zet om het benodigde tempo te verliezen. De witte controle over de diagonaal 35-02 blijft 35-40 verhinderen zodat zwart gedwongen spel heeft.
3… 18-22 4. 19-32!
En de tweede sleutelpositie is bereikt. Zwart heeft geen verdediging meer en moet capituleren.
Terug naar het diagram voor de zet 1. 49-32? 09-13 De witte dam staat nu op het verkeerde been. Hij kan niet op de plaats rusten; evenmin kan hij naar veld 19 gaan teneinde de tweede veilige diagonaal te bezetten. Twee plannen blijven over voor wit:
Wit aan zet, remise!
1) Pendelen op de diagonaal 50-06. We spelen daartoe 2. 32-28 13-18 3. 28-06 18-23 4. 06-33 35-40 5. 33-06. Nu is het offer met 5… 40-44 6. 50x39 en 45-50 niet goed, maar eerst 5… 23-29 6. 06-11 brengt een remisebrengend dubbeloffer in stelling met 6… 40-44 7. 50x39 29-34! 8. 39x30 alvorens veilig dam te halen met 8… 45-50 enzovoort.
2) Pogen alsnog tot een winnende blokkade te komen op de diagonaal 49-16. Hiertoe laten we de dam naar veld 38 gaan 2. 32-38 13-18 / Hier is meteen de lange diagonaal over met 2… 13-19 minstens net zo veilig. Wit slaagt er niet meer in zwart in de problemen te brengen. / 3. 38-16(!) Nog even een slimmigheidje; na een lichtzinnig 3… 18-22? wordt met 4.16-32! alsnog de winstpositie bereikt. Zwart laat zich echter niet verleiden en speelt 3. 18-23! en de vrije schijf rukt ver genoeg op om de zwarte veiligheid te waarborgen.
In een partij met een dergelijk eindspel geconfronteerd; hoe gaan we dan te werk? Beginnen we dan te rekenen? Of moeten we de winst kennen? Belangrijk is om de kleine ideeën die in dit eindspel aan de orde zijn snel door te hebben. Inzicht en ervaring helpen, dat is een open deur. Maar aan de hand van dit eindspel kan wel uitgelegd worden hoe de bekwame dammer het probleem oplost:
Zwart beschikt over twee ideeën om mee te werken, zijnde de opmars van schijf 9 en de actie 35-40-44 en 45-50. Wit richt zijn energie op de voorkoming van een succesvolle uitvoering van deze ideeën. Het eerste idee dat wit kan toepassen is de damvangst na het offer en damhalen. De witte dam moet hiertoe op de diagonaal 50-06 terechtkomen. Maar de schijf op 9, die kan roet in het eten gooien. Hoe tegelijkertijd twee zaken regelen? De in de analyse aangegeven mogelijkheden om 35-40 tijdig te verhinderen schieten te hulp. De diagonalen 49-16 en 35-02 zijn strategische lijnen in dit eindspel. Kan wit deze op het juiste moment controleren en daardoor de zwarte solist op 9 tot spelen dwingen, dan is er wellicht een waterdichte weg naar de winst. Op welke velden kan wit de zwarte schijf op 9 vast gaan zetten en tegelijkertijd de zet 35-40 verhinderen? De sleutels zwart 14 en dam wit 24 en zwart 22 dam wit 32 worden snel gevonden. En nu pas het rekenwerk. Toepassing van de ideeën leert dan dat 1. 49-32 de eigen dam op het verkeerde been zet en de subtiele wachtzet 1. 49-38!! twee dingen bereikt: gebruik maken van sleutel 14/24 en het benodigde tempoverlies. Na het afgedwongen 1… 09-13 en 2. 38-32! pendelt de dam netjes even op en neer tussen de strategische velden 19 en 32 en aldus wordt de winst verkregen!
Zie de kunst van het dammen in praktijk: het inpassen van kleine ideeën in een waterdicht web van te berekenen varianten.